Elastyczność kluczem do skuteczności

Celem Biblioteki Publicznej Miasta i Gminy w Gostyniu jest maksymalnie efektywne wykorzystanie bibliobusa jako narzędzia zapewniającego dostęp do materiałów bibliotecznych i zarazem przestrzeni kulturotwórczej opartej na działaniach animacyjnych promujących czytelnictwo.


Mamy świadomość, że narzędzie, jakim jest biblioteka mobilna, trzeba umiejętnie wykorzystywać. Konkretne biblioteki mobilne różnią się od siebie; można śmiało stwierdzić, że bibliobus bibliobusowi nie jest równy, zatem nie można bezpośrednio implementować rozwiązania mobilnego, które sprawdza się w jednym terenie, na diametralnie odmienny obszar innego państwa, województwa, powiatu czy gminy. Dotyczy to nie tylko rodzaju pojazdu (bus, autobus, ciężarówka), sposobu jego przygotowania (skład książek, mediateka, mobilne centrum kultury), rozkładu jazdy (tygodniowy, dwutygodniowy, miesięczny), wielkości księgozbioru (duży, stały i wydzielony, niewydzielony i rotacyjny), ale także specyfiki danego środowiska, w którym ma operować bibliobus. Wszystkie te czynniki decydują o różnicach. Ważne są też cele, które Biblioteka stawia przed bibliobusem, oraz możliwości finansowe i organizacyjne danej Biblioteki.


Należy pamiętać o tym, że każdy projekt bibliobusowy opiera się na mniej lub bardziej trafnych założeniach, wynikających z analiz prowadzonych na etapie przygotowawczym. Z chwilą wyruszenia w trasę następuje weryfikacja w kontakcie z rzeczywistością. Okazuje się, że pewne założenia były słuszne, a inne mylne; pojawiają się też przeszkody, których mimo najwyższego stopnia profesjonalizmu nie można było przewidzieć, a także nowe możliwości, wcześniej nieodkryte, a objawiające się w reakcjach społecznych ludzi, do których dociera bibliobus. Dlatego arcyważnym działaniem decydującym o skuteczności bibliobusa jest zarządzanie zmianą, reagowanie na otoczenie, redefinicja celów, urealnianie rezultatów, modyfikowanie formuły, czyli korzystanie z głównej zalety, jaką daje bibliobus, czyli jego elastyczności. Mówiąc wprost, bibliobus posyła się tam, gdzie jest potrzebny, na tak długo, jak jest potrzeby i wtedy, gdy jest potrzebny. Należy przy tym zachować elastyczność również między zaspokajaniem istniejących potrzeb czytelniczych i kulturalnych a ich tworzeniem w miejscach, gdzie są słabe.


Jeśli wprowadzając bibliobus, zignorujemy jego główną zaletę, czyli elastyczność, i będziemy zbyt kurczowo trzymać się pierwotnych założeń, wnet może okazać się, że projekt się nie powiedzie i z powodu nieumiejętnego wykorzystania bibliobusa stwierdzimy, że bibliobus jest zły i efekty są za małe. Problemem jednak nie będzie bibliobus jako pomysł czy idea, tylko to, że źle z niego korzystamy.


Jednym z najważniejszych działań jest stałe i rzetelne mierzenie efektów ilościowych i jakościowych działania bibliobusa, obserwowanie tendencji krótkoterminowych i długoterminowych, diagnozowanie zmiennych i ich interpretacja. Wszystko po to, by korygować błędy i doskonalić projekt.